ਕੋਈ ਵੀ ਕੌਮ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਧਰੂਵੀ ਕਰਮ ਨੂੰ ਛੱਡਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਉਹ ਹਾਸ਼ੀਏ ਤੇ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਨਾਮਤੀ ਰਵਾਇਤਾਂ ਨਿੱਜੀ ਲਾਲਸਾ ਕਰਕੇ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਿਹਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ 1914 ਵਿਚ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਬੀਬਾ ਜੀ ਦੀ ਖਾਤਰ ਵਜ਼ੀਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਸਰਦਾਰ ਬਾਦਲ ਵਲੋਂ ਹਰ ਪਾਪੜ ਵੇਲਿਆ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂ ਕੇ ਓਦੋਂ ਬਹੁਤ ਸੀਨੀਅਰ ਅਕਾਲੀ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਵੱਖ ਹੋਏ ਅਕਾਲੀਆਂ ਦਾ ਦੁਖਾਂਤ ਏਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੜ੍ਹ ਵੱਟ ਜ਼ਮਾਨਾ ਕੱਟਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਬੋਲਿਆ। ਜੇ ਓਦੋਂ ਹੀ ਇਸ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਠੱਲ ਪਾਈ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਅੱਜ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਕੱਦ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ। ਮੁਲਕ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਉਪਰੰਤ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਹਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਤੇ ਛਾਪਾ ਹੀ ਮਾਰਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਐਸੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਚਲੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਸੂਬੇ ਨਿਹੱਥੇ ਹੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਹਰ ਸੂਬੇ ਦੀ ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹਦੀ ਰਹੀ। ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੱਥੇਦਾਰ ਮਾਸਟਰ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ, ਜੱਥੇਦਾਰ ਤੁੜ, ਜੱਥੇਦਾਰ ਟੋਹੜਾ ਤੇ ਜੱਥੇਦਾਰ ਤਲਵੰਡੀ ਉਪਰੰਤ ਕੋਈ ਵੀ ਐਸਾ ਅਕਾਲੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਜਿਹੜਾ ਸਿੱਖ ਮਸਲੇ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਦੂਸ਼ਣਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਅਸਲ ਮੁਦਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀ ਉਹ ਹੀ ਆਪਣਾ ਵਜੂਦ ਕਾਇਮ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਨਿੱਜੀ ਲਾਲਸਾ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕੌਮ ਆਪਣੇ ਸੂਬੇ ਲਈ ਜਿਊਂਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਰੱਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਪੰਥਕ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੁਫਤ ਵਿਚ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਕਰਾ ਕੇ ਵਾਹਵਾ ਖੱਟੀ ਪਰ ਅਸਲ ਮੁਦੇ ਗਾਇਬ ਹੀ ਕਰ ਦਿਤੇ ਗਏ।