ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ 1984 ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਤਸੀਹੇ ਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਉਥੇ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਪਰ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕੋਈ ਠੋਸ ਬਦਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਚਿੱਠੀ ਸਿੰਘ ਪੁਰਾ ਵਿਖੇ ਵੀ 2000 ਈਸਵੀ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ 36 ਬੇਕਸੂਰ ਭੋਲੇ-ਭਾਲੇ ਸਿੱਖ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸੇ ਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ, ਮਾਵਾਂ-ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਰਦ ਮੈਂਬਰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਸੂਰ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ-ਆਬਰੂ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਸਿੱਖ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਹਾਲ ਪਾਹਰਿਆ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਕੋਈ ਮਾਤਮ ਨਹੀਂ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰੱਜ ਕੇ ਧਰਵਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। 1984 ਵਿਚ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਗਿਣੀ-ਮਿੱਥੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਤਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਰਿਹਰਸਲਾਂ ਲੰਬਾਂ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਦਿਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਪੰਜਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਾ। ਪਰ ਇਹ ਕੌਮ ਫਿਰ ਉਠੀ ਤੇ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾਲ ਉਹ ਵਾਕ ਯਾਦ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅੱਗੇ ਵਧੇ “ਮਨੂੰ ਸਾਡੀ ਦਾਤਰੀ ਅਸੀਂ ਮਨੂੰ ਦੇ ਸੋਏ ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਮਨੂੰ ਵੱਢਦਾ ਅਸੀਂ ਦੂਣ ਸਵਾਏ ਹੋਏ।” ਪਰ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਏਨਾ ਵੱਡਾ ਐਕਸ਼ਨ ਲੈਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਤਿਆਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਗਈ। ਪਰ ਜੋ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਕਿ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਉਹ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਮ ਜਨਤਾ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਭੁਲ ਕੇ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗੁਣ ਗਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਪੁਛੋ ਉਹਨਾਂ ਮਾਵਾਂ, ਭੈਣਾਂ, ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਨਾਂ ਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਤੁਰ ਗਏ ਕੀ ਉਹ ਹੋਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਰਕੇ ਉਜੜੇ ਸੰਧੂਰ ਬਦਲੇ ਆਪਣਾ ਸੰਧੂਰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਣਗੇ।